Tái cấu trúc doanh nghiệp là một khái niệm khá phổ biến hiện nay. Các doanh nghiệp có ít khả năng cạnh tranh đều đang hướng đến điều này. Cùng tìm hiểu khái niệm, dấu hiệu và 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp qua bài viết dưới đây nhé.
Tái cấu trúc doanh nghiệp là gì?
Tái cấu trúc doanh nghiệp trong Tiếng Anh được gọi là corporate restructuring.
Tái cấu trúc doanh nghiệp là quá trình tổ chức và sắp xếp lại doanh nghiệp dựa trên nền tảng là cấu trúc cũ nhằm mục đích thay đổi cấu trúc, phương thức vận hành để khắc phục những yếu kém nội tại, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn trong tương lai.
Việc tái cấu trúc doanh nghiệp có thể được áp dụng cho toàn bộ doanh nghiệp hoặc chỉ tái cấu trúc một phần ví dụ như vận hành, bộ máy nhân sự, cơ cấu tổ chức, chiến lược kinh doanh,… tùy thuộc vào điều kiện và nhu cầu của doanh nghiệp. Ví dụ như, nếu một công ty đang có vấn đề về cơ cấu nhân sự, còn các bộ phận khác vẫn hoạt động bình thường thì doanh nghiệp sẽ xem xét tái cấu trúc về cơ cấu nhân sự thôi.
Tuy nhiên, hai khái niệm tái cấu trúc doanh nghiệp và tái lập doanh nghiệp là khác nhau hoàn toàn. Để đưa ra phương hướng đúng đắn cho doanh nghiệp thì cần hiểu và phân biệt rõ hai khái niệm này. Khái niệm tái lập rộng hơn tái cấu trúc, nó bao gồm việc thiết lập, cải tổ và xây dựng dựa trên một nền tảng hoàn toàn mới. Còn tái cấu trúc là cải thiện các vấn đề nội tại dựa trên nền tảng sẵn có.
Hiểu đơn giản, “tái cấu trúc” là việc thay đổi màu sơn hay nội thất của ngôi nhà, còn “tái lập” chính là đập bỏ hẳn ngôi nhà cũ và xây ngôi nhà mới vững chắc, kiên cố hơn.
Khi nào thì cần tái cấu trúc doanh nghiệp?
Chúng ta đã hiểu được khái niệm tái cấu trúc doanh nghiệp, vậy khi nào thì cần phải thực hiện nó? Việc này sẽ được thực hiện khi doanh nghiệp đang gặp khó khăn, việc kinh doanh kém hiệu quả, trì trệ.
Các nguyên nhân dẫn đến vấn đề này thường là do chiến lược kinh doanh không hợp lý, việc quản lý không hiệu quả, nguồn nhân lực yếu kém, không có sự phối hợp giữa các bộ phận,…
Theo các chuyên gia, một doanh nghiệp khi nhận thấy 4 nhóm dấu hiệu sau thì tái cấu trúc là một việc làm bức thiết:
1. Dấu hiệu thuộc nhóm bề mặt
Đây là những dấu hiệu mà doanh nghiệp dễ nhận thấy nhất: doanh số giảm, tài sản thất thoát, thị phần thu hẹp, hoạt động trì trệ, mất lợi thế cạnh tranh,…
2. Dấu hiệu thuộc nhóm cận mặt
Các dấu hiệu thuộc nhóm cận mặt bao gồm các biểu hiện liên quan đến kết quả kinh doanh, chất lượng sản phẩm không ổn định, khách hàng khiếu nại nhiều, không có sự phối hợp và trao đổi giữa các bộ phận, hoạt động tiếp thị và bán hàng kém hiệu quả, công nợ nhiều, tồn kho cao,…
3. Dấu hiệu thuộc nhóm lớp giữa:
Các dấu hiệu thuộc nhóm này thường không ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả kinh doanh như: chồng chéo đa chức năng giữa các bộ phận, nhân lực yếu kém, trưởng phòng không có khả năng quản lý, không có sự phối hợp giữa các phòng ban, cơ chế phân quyền kém,…
Các dấu hiệu này tuy không ảnh hưởng trực tiếp nhưng sẽ khiến doanh nghiệp trì trệ dần dần, nếu như không có cải thiện thì doanh nghiệp không thể phát triển.
4. Dấu hiệu thuộc nhóm lớp sâu
Đây là những dấu hiệu khó nhận biết nhất bởi chúng là những vấn đề thuộc thượng tầng, bao gồm: triết lý kinh doanh, mục tiêu dài hạn, tầm nhìn và giá trị,…
Nếu ban quản trị định hướng sai đường, không đi sâu xây dựng giá trị cốt lõi bên trong và các mục tiêu dài hạn mà chỉ chăm chăm vào những mục tiêu ngắn hạn thì sẽ không thể phát triển vững mạnh và lâu bền.
5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp
Khi doanh nghiệp đứng trước nhu cầu bức thiết cần tái cấu trúc thì câu hỏi lớn nhất chính là: Các bước thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp như thế nào?
Gồm có 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp chính sau đây:
1. Xác định rõ tình trạng của doanh nghiệp
Trong 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp, việc xác định rõ tình trạng của doanh nghiệp là bước đi bắt buộc và hiển nhiên trong việc thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần nắm rõ, thống kê và xác định được việc trì trệ, lỏng lẻo ở đâu, bộ phận, phòng ban nào hoạt động chưa hiệu quả thì mới có thể lên kế hoạch tái thiết được.
Sau khi đã xác định chính xác tình trang của doanh nghiệp rồi thì mới có thể đưa ra mục tiêu và phạm vi tái cấu trúc cụ thể. Trong phần mục tiêu, không chỉ là mục tiêu chung mà cần chia cụ thể mục tiêu riêng cho từng nhóm và từng bộ phận.
Phạm vi tái cấu trúc cần bao trùm được hết những lổ hổng trong hệ thống, cách vận hành. Tùy vào tình hình hiện tại của công ty mà phạm vi này có thể chỉ là một vài lĩnh vực hay toàn bộ công ty.
2. Lập bản kế hoạch và thiết kế chi tiết
Việc thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp là cả một quá trình mà bất cứ bước đi nào cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả của cả quá trình đó nên việc lập ra bản kế hoạch và thiết kế chi tiết là một việc vô cùng quan trọng.
Hơn nữa, đây là một quá trình nên tất cả đều phải diễn ra theo thứ tự. Vậy nên, doanh nghiệp cần xác định những lĩnh vực có thể triển khai sớm nhất để có thể làm chủ được tiến độ và phù hợp với mức độ, tình trạng cấp bách của doanh nghiệp.
3.Xác lập phương thức tiếp cận
Một yếu tố không thể bỏ qua chính là phương thức tiếp cận. Việc lựa chọn phương thức tiếp cận không phù hợp thì việc tái cấu trúc sẽ trở nên đình trệ và bị kéo dài.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn cần phải đưa ra chiến lược thực hiện và kế hoạch theo kiểu cuốn chiếu. Điều này giúp doanh nghiệp tạo ra sự rõ rang trong việc thực tiện tái cấu trúc.
4.Triển khai kế hoạch theo từng bước
Sau khi đã có được kế hoạch cuốn chiếu thì doanh nghiệp cần bắt tay vào triển khai từng bước một, không nên quá vội vàng dẫn đến không đảm bảo được hiệu quả.
Sau khi hoàn thành mỗi bước của kế hoạch, cần liên tục đánh giá về độ hiệu quả của nó, xem xét đã phù hợp chưa và có cần điều chỉnh ở đâu không.
5.Vận hành hệ thống mới và đánh giá định kỳ
Trong 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp cuối cùng, sau khi hoàn thành tất cả các bước của kế hoạch, doanh nghiệp vận hành toàn bộ hệ thống mới. Trong quá trình này, cần có những đợt đánh giá định kỳ để biết kế hoạch tái cấu trúc này có mức độ hiệu quả đến đâu, đem lại chất lượng và đúng mục tiêu đề ra hay chưa.
Trên đây là những chia sẻ về khái niệm, dấu hiệu và 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp. Hi vọng qua bài viết này, các doanh nghiệp có thể nhìn nhận, đánh giá thực trạng và đưa ra phương hướng phù hợp cho doanh nghiệp của mình.
>>> Tham khảo thêm bài viết: Tự động hóa – tái cấu trúc doanh nghiệp