Các loại trụ được sử dụng trong trồng cây hồ tiêu rất đa dạng từ trụ gỗ, trụ gạch, trụ bê tông, trụ sống. Trong đó, phương pháp trồng tiêu trên trụ sống là kỹ thuật canh tác được đánh giá là giải pháp bền vững, kết hợp tối đa các điều kiện tự nhiên để giảm bớt chi phí đầu tư, giúp cây có môi trường phát triển tốt hơn và hạn chế tối đa các loại sâu bệnh nguy hiểm cho cây.
So sánh trồng tiêu trên trụ sống và trụ tạm
Cách trồng cây trụ sống
Ở phương pháp dùng trụ sống, một loại cây khác sẽ được trồng làm trụ cho cây tiêu. Loại cây dùng làm trụ này sẽ cùng sinh trưởng, phát triển với tiêu. Chúng sở hữu những đặc điểm như có thân vững chắc, rễ cắm sâu xuống dưới đất, có tán lá thoáng, vỏ cây sần sùi dễ bám, ít sâu bệnh.
Trong quá trình phát triển, loại cây này sẽ không cạnh tranh dinh dưỡng với tiêu và cũng không hạn chế quá trình quang hợp của tiêu. Một số loại cây thường được lựa chọn làm trụ bao gồm cây keo đậu, cây lồng mức, cây muồng đen,…
Tiến hành trồng cây trụ với khoảng cách thích hợp (cách nhau từ 2.5 – 3m theo từng loại cây). Thời điểm thích hợp nhất để trồng cây trụ là vào đầu mùa mưa. Tiến hành bón lót và bón thúc để cây nhanh chóng tăng trưởng. Sau khi cây trụ được trồng khoảng 1 – 2 năm, đạt được độ cao phù hợp và đủ vững chắc thì tiến hành trồng tiêu.
Cách trồng cây trụ tạm
Phương pháp trồng cây trụ tạm được sử dụng trong trường hợp bạn muốn dùng một loại cây làm trụ sống, nhưng cây trụ mới chỉ được trồng một thời gian ngắn, chưa đủ độ cao và chưa đủ vững chắc để tiêu có thể bám vào và phát triển. Như vậy, sẽ có thể tiến hành việc trồng tiêu và trồng trụ đồng thời, không phải đợi thêm 1 – 2 năm.
Trụ tạm có thể là cọc bê tông hoặc cọc gỗ, chiều cao từ 2 – 2.5m, dựng cách trụ sống 10 -15 cm và có đường kính khoảng 10cm. Trong khoảng thời gian đầu, để tiêu bám lên trụ tạm. Đợi đến khi trụ sống phát triển đạt đường kính trên 10cm thì dần chuyển dây tiêu về trụ sống. Sau đó, bạn có thể lựa chọn tiếp tục sử dụng hoặc loại bỏ phần trụ tạm này.
Kỹ thuật trồng tiêu trên trụ sống
Chọn cây giống
Mọi người nên tìm hiểu về đặc điểm điều kiện thổ nhưỡng cũng như các giống cây tiêu để đưa ra lựa chọn phù hợp. Một vài giống tiêu phổ biến nhất hiện nay gồm có giống Ấn Độ, Phú Quốc, Vĩnh Linh, Lộc Linh,…
Điều kiện môi trường thích hợp để trồng tiêu
Tiêu sinh trưởng tốt nhất trong điều kiện nhiệt độ vào khoảng 25 – 30 độ C. Thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu trồng tiêu là vào mùa mưa. Vào thời điểm này nhiệt độ môi trường phù hợp, độ ẩm và lượng nước cũng thuận lợi, giúp cây có được môi trường phát triển tốt nhất.
Tiến hành trồng tiêu
Tiêu là một loài cây leo nên trước khi bắt tay vào trồng tiêu, bạn sẽ cần cân nhắc xem nên sử dụng loại trụ nào. Có nhiều loại trụ khác nhau có những ưu – nhược điểm riêng: cây trụ sống, cọc bằng gỗ, trụ bằng gạch, cọc bê tông. Dù sử dụng loại trụ nào, bạn cũng cần cân nhắc đến khoảng cách giữa các trụ để đảm bảo các cây không cạnh tranh chất dinh dưỡng với nhau.
Tiến hành đào hố trồng tiêu cách trụ 10-15 cm, kích thước tiêu chuẩn của hố 40*40*40cm. Trộn lớp đất mặt với các loại phân bón phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của tiêu và điều kiện môi trường đất như phân bón hữu cơ Hà Lan Nutrifert 4-3-4 hoặc Organic 1.
Các kỹ thuật trồng tiêu trên trụ sống cơ bản:
- Trồng bằng bầu: Cắt lớp bọc bên ngoài để bầu đất không vỡ; đặt cây vào chính giữa hố, mặt bầu ngang mặt hố, ngọn cây hướng về phía trụ.
- Trồng bằng hom: hom đạt chuẩn cho trồng tiêu có 5 đốt, đặt hom vào hố nghiêng 45 độ về phía trụ, lấp đất đến hết đốt thứ 3, 2 đốt còn lại để cho cây phát triển.
Dựng giàn chắn gió cho tiêu
Cây tiêu mới trồng chưa thích nghi tốt với điều kiện ánh sáng và gió từ môi trường bên ngoài. Việc dựng giàn chắn gió sẽ bảo vệ cây ở giai đoạn đầu, giúp cây có thể từ từ thích nghi và phát triển tốt hơn.
Cách dựng giàn chắn gió: sử dụng một số vật liệu đơn giản như lá dừa, cỏ khô hoặc lưới nilon. Cần đảm bảo độ che phủ đạt 70 – 80%. Nếu điều kiện cho phép, nên tiến hành trồng thêm một số loại cây chắn gió xung quanh vườn hoặc có biện pháp thay thế tương tự.
Kỹ thuật chăm sóc cây tiêu trên trụ sống
Buộc dây tiêu
- Tiêu trồng bằng dây thân:
Sau khi trồng từ 1 – 2 tháng, các hom sẽ mọc ra 1 – 2 cành tược. Bạn cần chú ý quan sát và buộc cành tược vào trụ tạm để cây phát triển và cho ra nhánh ác. Nếu bạn không xử lý kịp thời, cành dễ bị ngã đổ và khiến dây thân ốm yếu.
- Tiêu trồng bằng dây lươn:
Dây lươn không cho ra nhánh ác nhanh như dây thân nhưng vẫn cần thường xuyên tiến hành buộc dây để đảm bảo điều kiện phát triển về sau. Khi cây bắt đầu ra nhánh ác thì tiến hành buộc dây sau mỗi 7 – 10 ngày.
Cách tạo hình và nuôi thân
- Cây trồng bằng dây thân
Sau 1 năm, khi dây tiêu bám trên trụ tạm ở độ cao 1.5m, tiến hành cắt ngang dây thân, cách mặt đất 25 – 30 cm. Ở chỗ cắt sẽ mọc ra các dây thân chính. Chỉ lựa chọn 3 – 5 thân khỏe mạnh tiếp tục buộc vào trụ tạm và 1 – 2 thân vào trụ chính. Loại bỏ những dây thân còn lại để tập trung dinh dưỡng nuôi những cành khỏe mạnh.
Đợi đến khi trụ sống sinh trưởng đạt đủ điều kiện tiêu chuyển thì buộc trụ sống vào trụ tạm, để các dây bám dần qua phía trụ sống.
- Cây trồng bằng dây lươn
Sau 1 năm, bắt đầu áp dụng biện pháp đôn dây – lúc này cây bắt đầu cho ra 2 – 4 nhánh ác, đạt độ cao tầm 1 – 1.2m. Cần thực hiện cẩn thận để tránh làm gãy dập thân tiêu.
Khoanh dưới các gốc không mang nhánh ác sau khi cắt hết lá. Tiến hành lấp đất nhẹ lên trên để giữ khoanh dây cố định, không cần lấp chặt vì có thể khiến khoanh dây bị chết. Sau khi rễ bắt đầu nhú ra thì chọn phân bón và tiến hành bón phân.
Lưu ý khi thực hiện trồng tiêu trên trụ sống, cần phải giữ lại đủ số dây cần thiết cho khung chính, loại bỏ các dây yếu. Các dây thân sau khi đôn sẽ được buộc vào trụ chính và trụ tạm tương tự như trồng bằng dây thân.
Cách rong tỉa cây trụ sống
Rong tỉa là thao tác không thể thiếu khi trồng tiêu trên trụ sống. Tiến hành rong tỉa 2 lần/ năm vào đầu mùa mưa và 1 lần vào gần cuối mùa mưa (khoảng tháng 8 – tháng 9). Đầu mùa mưa tiến hành rong mạnh, chỉ để lại 1 vài cành nhỏ hút nhựa. Ở các loại cây có khả năng tái sinh mạnh thì có thể tiến hành chặt ngang ngọn.
Đến cuối mùa chỉ cần rong tỉa nhẹ, sau đó để cây tái sinh tạo bóng mát cho vườn vào mùa khô.
Kỹ thuật bón phân tiêu trụ sống
Bạn hãy chọn mua các sản phẩm phân bón chính hãng được sản xuất trong nhà máy phân bón của công ty phân bón Hà Lan nhằm đảm bảo chất lượng và liều lượng chính xác để đem lại một mùa vụ thuận lợi, đảm bảo các tiêu chuẩn sức khỏe cho nông sản.
- Phân hữu cơ
Bón phân hữu cơ hàng nằm như Nutrifert 4-3-4 hoặc Organic 1 với lượng 1-2 kg/nọc/lần.
Đầu mùa mưa, tiến hành đào rãnh quanh gốc, cách tán tiêu 15 – 20cm, sâu 5 – 10cm, rộng 15 – 20cm. Chỉ sử dụng các loại phân hữu cơ đã hoai hoàn toàn. Sau khi bón phân thì lấp đất lại.
- Phân NPK
Nên sử dụng các loại phân NPK Hà Lan như: NPK 17-7-17+TE, 17-7-21+TE, Humax Rong Biển chuyên tiêu, NPK Windmill có bổ sung trung vi lượng giúp cây phát triển tốt nhất, chùm hạt dài, dày, đều. Nên chia ra và bón phân khoảng 4 lần/ năm vào các giai đoạn sau thu hoạch, đầu, giữa và cuối mùa mưa.
Tiêu chuẩn khi tưới và thoát nước
Trong suốt quá trình trồng tiêu trên trụ sống, dựa theo nhu cầu của cây trong từng thời kỳ và điều kiện lượng mưa theo mùa, bạn cần định lượng nước tưới cũng như chu kỳ tưới nước. Tiến hành đào rãnh mương để thoát nước và vun gốc để tránh tình trạng đọc nước, tạo điều kiện cho các loại sâu bệnh phát triển.