1. Phương pháp
Nếu biết điện trở hoạt động của động cơ thì có thể tính được hiệu suất của động cơ như sau
Chú ý: Khi mắc động cơ ba pha có điện áp định mức trên mỗi tải là U vào máy phát điện xoay chiều ba pha có điện áp pha là $U_p$ thì tùy vào độ lớn của U và $U_p$ mà yêu cầu mắc hình sao hay mắc hình tam giác.
2. Vận dụng
Ví dụ 1: CĐ - 2010
Một động cơ không đồng bộ ba pha mắc theo kiểu hình sao được nối vào mạch điện ba pha có điện áp pha là 220 V. Công suất điện của động cơ là $6,6\sqrt 3 $ kW; hệ số công suất của động cơ là $\frac{{\sqrt 3 }}{2}.$ Cường độ dòng điện hiệu dụng qua mỗi cuộn dây của động cơ bằng
A. 20 A.
B. 60 A.
C. 105 A.
D. 35 A.
Chọn A.
Ví dụ 2:
Một động cơ không đồng bộ ba pha có điện áp pha định mức mỗi pha là 380 V và hệ số công suất bằng 0,85. Điện năng tiêu thụ của động cơ trong mỗi ngày hoạt động là 232,56 kWh. Cường độ dòng điện hiệu dụng qua mỗi cuộn dây của động cơ là
A. 30 A.
B. 50 A.
C. 10 A.
D. 6 A.
Ví dụ 3:
Một động cơ không đồng bộ 3 pha hoạt động dưới điện áp xoay chiều có $U_p$ = 200 V, khi đó công suất của động cơ là 3,6 kW, hệ số công suất là cosφ = 0,8 và điện trở thuần của mỗi cuộn là 2Ω. Biết ba cuộn dây của động cơ mắc hình sao vào mạng điện hình sao. Coi năng lượng vô ích chỉ do tỏa nhiệt trong các cuộn dây của stato. Hiệu suất của động cơ là bao nhiêu?
A. 92,5%.
B. 7,5%.
C. 99,7%.
D. 90,626%.
{I_d} = {I_p} = \frac{P}{{3{U_p}\cos \varphi }} = 7,5\left( A \right)\\
\to \Delta {P_1} = 3{I^2}r = 337,5\left( {\rm{W}} \right)\\
\to H = \frac{{P - \Delta {P_i}}}{P} = 90,625\%
\end{array}$
Chọn D.
Bài tập về nhà
Nếu biết điện trở hoạt động của động cơ thì có thể tính được hiệu suất của động cơ như sau

Chú ý: Khi mắc động cơ ba pha có điện áp định mức trên mỗi tải là U vào máy phát điện xoay chiều ba pha có điện áp pha là $U_p$ thì tùy vào độ lớn của U và $U_p$ mà yêu cầu mắc hình sao hay mắc hình tam giác.
- Nếu U = $U_p$ và động cơ hoạt động bình thường thì nguồn mắc sao - tải mắc sao hoặc nguồn mắc tam giác - tải mắc tam giác.
- Nếu U = √3. $U_p$ và động cơ hoạt động bình thường thì nguồn mắc sao - tải mắc tam giác.
- Nếu √3.U = $U_p$ và động cơ hoạt động bình thường thì nguồn tam giác - tải mắc tam sao.
2. Vận dụng
Ví dụ 1: CĐ - 2010
Một động cơ không đồng bộ ba pha mắc theo kiểu hình sao được nối vào mạch điện ba pha có điện áp pha là 220 V. Công suất điện của động cơ là $6,6\sqrt 3 $ kW; hệ số công suất của động cơ là $\frac{{\sqrt 3 }}{2}.$ Cường độ dòng điện hiệu dụng qua mỗi cuộn dây của động cơ bằng
A. 20 A.
B. 60 A.
C. 105 A.
D. 35 A.
Lời giải
Nguồn mắc sao - tải mắc sao nên: U = $U_p$: $P = 3UI\cos \varphi \to I = \frac{P}{{3U\cos \varphi }} = 20\left( A \right)$Chọn A.
Ví dụ 2:
Một động cơ không đồng bộ ba pha có điện áp pha định mức mỗi pha là 380 V và hệ số công suất bằng 0,85. Điện năng tiêu thụ của động cơ trong mỗi ngày hoạt động là 232,56 kWh. Cường độ dòng điện hiệu dụng qua mỗi cuộn dây của động cơ là
A. 30 A.
B. 50 A.
C. 10 A.
D. 6 A.
Lời giải
- Công suất tiêu thụ của động cơ là$P = \frac{A}{t} = \frac{{232,{{56.10}^3}\left( {{\rm{W}}h} \right)}}{{24\left( h \right)}} = 9690\left( {\rm{W}} \right)$
- Theo đề bài: U = 380 V nên$P = 3UI\cos \varphi \to I = \frac{P}{{3U\cos \varphi }} = 10\left( A \right)$
Ví dụ 3:
Một động cơ không đồng bộ 3 pha hoạt động dưới điện áp xoay chiều có $U_p$ = 200 V, khi đó công suất của động cơ là 3,6 kW, hệ số công suất là cosφ = 0,8 và điện trở thuần của mỗi cuộn là 2Ω. Biết ba cuộn dây của động cơ mắc hình sao vào mạng điện hình sao. Coi năng lượng vô ích chỉ do tỏa nhiệt trong các cuộn dây của stato. Hiệu suất của động cơ là bao nhiêu?
A. 92,5%.
B. 7,5%.
C. 99,7%.
D. 90,626%.
Lời giải
$\begin{array}{l}{I_d} = {I_p} = \frac{P}{{3{U_p}\cos \varphi }} = 7,5\left( A \right)\\
\to \Delta {P_1} = 3{I^2}r = 337,5\left( {\rm{W}} \right)\\
\to H = \frac{{P - \Delta {P_i}}}{P} = 90,625\%
\end{array}$
Chọn D.
Bài tập về nhà
- Máy phát điện xoay chiều ba pha: tải đề -- tải đáp án.
- Động cơ điện: tải đề--tải đáp án.
Chỉnh sửa cuối: